Nýyrði, orð í glugga og seinnipartur

Nemendu sjötta bekkjar í Kappsmáli

Dagur íslenskrar tungu hefur verið haldinn hátíðlegur á fæðingardegi Jónasar Hallgrímssonar, 16. nóvember, samkvæmt tillögu menntamálaráðherra frá árinu 1996. Dagurinn markar upphaf Stóru upplestrarkeppninnar í 7. bekk.

Allir kennarar eru íslenskukennarar og viðfangsefni dagsins tóku mið af þessum hátíðisdegi. Nemendur fjölluðu um íslenska tungu sem er í stöðugri þróun samhliða samfélagsbreytingum hverju sinni og tækniþróun. Dæmi um nýtt orð árið 2020 er úrvinnslusóttkví. Í öðrum og þriðja bekk unnu nemendur með samsett orð og við nýyrðasmíð. Þeir smíðuðu meðal annars orðin sundlaugarblýantur, klukkuhamstur, dýrataska, skóladýr og súpubrúsi.

Nemendur sjötta og sjöunda bekkjar skrifuðu orð í glugga á námssvæðinu sínu sem jákvæð skilaboð út í samfélagið. Nemendur bjuggu til marga orðabelgi þar sem þeir söfnuðu fallegasta orðinu, leiðinlegasta orðinu, lengsta orðinu, orðinu sem þeir notar mest, uppáhalds orðinu og skringilegasta orðinu. Þeir fóru svo í Kappsmáls-þátt og öttu kappi í íslenskunni.

Unglingarnir fjölluðu um Jónas Hallgrímsson, greindu Gunnarshólma og hlýddu á Hund í óskilum flytja það góða kvæði. Fjallað var um ljóðstafi í ljóðinu Ég bið að heilsa á meðan hlustað var á lagið. Þeir fræddust um daginn og tilurð hans. Rætt og fjallað var um bragfræði, einkum rím og ljóðstafasetningu. Síðan áttu þeir að botna fyrri parta eins og þessa;

Nóttin lengist, nálgast haust,

nístir kaldur vindur.

…

Manna verk er mengun öll,

margt sem þarf að laga.

…

Við hvetjum lesendur til að búa til sinn eigin seinnipart.

Nokkur nýyrði hjá nemendum annars og þriðja bekkjar.

Hér er Dælan að fara í gang í Kappsmáli.